อาคารควรค่าแก่การอนุรักษ์

บ้านไกรจิตติ

บ้านไกรจิตติ

ที่ตั้งเลขที่ 199 ถนนข้าวสาร แขวงตลาดยอด เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้ครอบครอง ศาสตราจารย์สรรเสริญ ไกรจิตติ

ปีที่สร้าง ประมาณปี พ.ศ.2452

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2548

ประวัติ

พระยาอาทรธุรศิลป์ (หม่อมหลวง ช่วง กุญชร) อดีตอธิบดีกรมศิลปากรได้ว่าจ้างช่างอิตาเลียนที่รับราชการในสยาม สร้างบ้านไกรจิตติขึ้นเพื่อยกให้เป็นเรือนหอของบุตรสาว คือ คุณหญิงเชย เมื่อครั้งสมรสกับพระยากฤตราชทรงสวัสดิ์ (สุดใจ ไกรจิตติ)อดีตองคมนตรีในรัชสมัยพระบาทสมเด็จปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 คุณหญิงเชยนั้นก็เป็นพระอาจารย์ถวายการสอนการวาดภาพให้กับสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินิด้วย ด้วยคุณหญิงเชยนั้นเคยเป็นศิษย์ท่านอาจารย์ศิลป์ พีระศรี หลังจากพระยา กฤตราชทรงสวัสดิ์ถึงแก่อสัญกรรมในปี พ.ศ. 2495 คุณหญิงเชยได้ยกบ้านไกรจิตติให้เป็นสมบัติแก่บุตรชาย คือ ศาสตรจารย์สรรเสริญไกรจิตติ

บ้านไกรจิตติเป็นอาคาร 2 ชั้น หลังคาทรงปั้นหยา เปิดจั่วที่มุขหน้า ประดับหน้าจั่วด้วยไม้ฉลุลายอย่างบ้านขนมปังขิง สถาปัตยกรรมแบบโคโลเนียล ประกอบด้วยระเบียงลูกกรงปูนปั้น หน้าต่างเปิดถึงพื้น ช่วงบนเป็นบานเกล็ดไม้ ช่วงล่างเป็นลูกฟัก เหนือหน้าต่างเป็นช่องแสงโค้งกลม ภายในตีไม้แบ่งเป็นช่อง กรุกระจกฝ้า ภายนอกอาคารมีลวดบัวปูนปั้นประดับแบบค่อนข้าง เรียบง่าย ภายในอาคารตกแต่งในหลากหลายรูปแบบผสมผสานกันแบบเอเคลคติก (Eclectic) เช่น แบบอียิปต์ แบบจีน และแบบตะวันตก

ปัจจุบัน บ้านไกรจิตติชั้นบนแบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ ส่วนของห้องนิทรรศการเพื่อแสดงเรื่องราวความเป็นมาของ เกาะรัตนโกสินทร์ ส่วนอีกห้องหนึ่งเจ้าของบ้านให้เป็นห้องสำหรับจัดแสดงเรื่องราวของตระกูล ไกรจิตติ และห้องสุดท้ายเป็นแกลอรีศิลปะเพื่อแสดงงานของศิลปินโดยไม่เก็บค่าเช่า ชั้นล่างให้เช่าเป็นร้านกาแฟ มีการใช้เฟอร์นิเจอร์กับของตกแต่งที่เข้าชุด กับลักษณะและยุคสมัยของบ้าน ติดกับส่วนร้านกาแฟเป็นห้องวิคตอเรียน ถัดเข้าไปอีกเล็กน้อยเป็นห้องเมมฟิสลักษณะแปดเหลี่ยมตกแต่งแบบอียิปต์

  

Kraichitti Art Gallery (Ban Kraichitti)

Location Khao San Road, Khwaeng Talat Yot, Khet Phra Nakhon, Bangkok

Architect/Designer Italian architects in the reign of King Rama V Proprietor Prof. Sansoen Kraichitti

Date of Construction 1909

Conservation Awarded 2005

History

According to history of the house, Ban Kraichitti (Kraichitti House) was created out of love, because Chao Phraya Athonthurasin (Mom Luang Chuang Kunshon), former Director-General of the Fine Arts Department, had the house designed and built by Italian architects as a present to his daughter, Khunying Choei Kraichitti, on her wedding to Phraya Kritaratsongsawat.

Ban Kraichitti is a 2-storey, hipped roof building with a gable at the front porch, decorated with wood openwork in Gingerbread style. The architecture is Colonial, including verandahs enclosed with cement balustrades. The French windows have top parts with wooden louvers and lower parts with wood panelings while the headlights are wood-framed filled with translucent glass panels. The exterior is decorated with mouldings in simple style while the interior has a blend of several styles in Eclectic fashion i.e. Egyptian, Chinese, Victorian, etc., making the house an interesting “art gallery” by its own décor.

The upper floor of the house is separated into 3 parts. First part is an exhibition room in which the history of Rattanakosin is displayed; the second room exhibits the history of Kraichitti family, and the last room is an art gallery where artists can exhibit their works without having to pay exhibiting fees.